12.Sınıf Edebiyat Sayfa 46,47,48 ve 49 Ölçme Degerlendirme Cevapları
12.Sınıf Edebiyat Sayfa 46 ve 47 Cevapları:
1.İncelediğiniz metinlerden hareketle Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı öğretici metinlerinin yapı, tema, dil ve anlatım bakımlarından ortak ve farklı niteliklerini defterinize yazınız. Bunları birbiriyle karşılaştırınız.
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı öğretici metinleri yapı olarak birbirine benzer. Bunların hepsinde düşünce yazılarının özellikleri görülür. Temalar daha kültürel konular üzerindedir. Fakat fıkralarda daha güncel konular işlenmektedir. Dil ve anlatım bakımından bu metinler genellikle sade ve gösterişsiz olarak kurgulanmıştır. Edebiyatın konusu artık günlük hayat, sokak ve sosyal gerçeklik olmuştur.
2.Dönem, sanatçı ve eser arasındaki ilişkiyi düşünerek metinlerin yazıldığı dönemin sosyal hayatı ile ilgili ne tür çıkarımlar elde ettiniz. Sözlü olarak ifade ediniz.
Metinlerden anladığımız kadarıyla sosyal hayatta bir yenilik, yeni bir hava görülmektedir. Toplum kültürel konularda oldukça hassaslaşmış vaziyettedir. Yazarlar da bu durumdan etkilenmişler ve eserlerine toplumun bu tarz gerçekliklerini yansıtmışlardır. Zor günlerin geride kalışı ortaya yeni sorular ve gelişme alanları koymuştur.
3.Anlam birimlerinin metnin bütünlüğü içindeki fonksiyonlarını, metnin temasını şekillendirmedeki etkisini ve metnin planını nasıl oluşturduğunu tartışınız. Sonuçları defterinize yazınız.
Anlam birimleri metnin ana düşüncesi etrafında ve bu düşünceyi birer yan düşünce olarak güçlendirecek şekilde bir araya gelirler. Metinde sunulan tez bu anlam birimlerince örneklenir, kanıtlanır veya şekillenir.
4.Bu dönemde sadeleşen Türkçe ile insanın duygu, düşünce ve hayallerini her hâliyle ifade etmesi mümkün müdür? Sözlü olarak ifade ediniz.
Bu dönemde sadeleşen Türkçe ile insanların duygu, düşünce ve hayallerini ifade etmesi mümkündür. Her ne kadar dilden kimi kelimeler atıldıysa da o dönem dili duru ve kudretlidir.
Ölçme ve Değerlendirme
1.Aşağıdaki ifadeler doğru ise cümlelerin başında yer alan kutulara “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Makale, deneme, fıkra ve gezi yazısı, anlatma esasına dayalı kurgusal edebî metinlerdir. ( Y )
Makalelerde ele alınan konular, ayrıntılara inilmeden sade bir dille anlatılır. ( Y )
Denemeler, düşüncelerin ispatlanması amacını taşıyan öğretici metin türleridir. ( Y )
Fıkra, gazete ve dergilerde ispatlama amacı gütmeden yazılan günlük yazılardır. ( D )
Anı yazarının içten, öznel ve yalın bir anlatımla gerçekleri yazması gerekir. ( Y )
2.Aşağıdaki ifadelerde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlayınız.
a. Eski Yunan edebiyatında Ksenophon’un ANABASİS isimli eseri, ilk anı örneğidir.
b. Nurullah Ataç Türk edebiyatında daha çok DENEME türünde yazdığı eserleriyle tanınır.
c. Türk edebiyatında fıkra ilk olarak 1860 yılında yayınlanan TERCÜMAN-I AHVAL ile görülmeye başlanmıştır.
ç. Türk edebiyatında anı türünün en eski örneği Babür Şah’ın yazdığı BABÜRNAME dir.
d. Cumhuriyet Dönemindeki öğretici metin türleri şunlardır:
MAKALE, FIKRA, ELEŞTİRİ, HABER YAZISI, SOHBET, RÖPORTAJ, ANI, GEZİ YAZISI, BİYOGRAFİ, OTOBİYOGRAFİ, MEKTUP, GÜNLÜK, TARİHİ METİNLER,FELSEFİ METİNLER, BİLİMSEL METİNLER .
3.Evde bulunduğum zaman hayatım daha çok kitaplığımda geçer; oradan ev işlerini yönetmek imkânını da bulurum. Giriş kapısının hemen üstündeyim; hem bahçeyi, kümesi, avluyu görürüm hem de evimin öteki bölümleri içinde sayılırım. Hiçbir düzene uymadan, hiçbir amaç gütmeden bir bu kitabı, bir şu kitabı karıştırırım; zaman olur hayal kurarım, zaman olur kurduğum hayalleri ya kendim yazarım ya da bir aşağı bir yukarı dolaşarak başkasına yazdırırım.
Bu parça yapı, tema, dil ve anlatım bakımlarından hangi edebî türü temsil etmektedir?
A. Fıkra B. Deneme C. Makale
D. Anı E. Gezi yazısı
4.Benim gençliğimin, daha da önceleri çocukluktan gençliğe dönüşüm yıllarımın geniş bir zamanı Beyoğlu’nda geçti. O dönemin sanata bulaşmış tüm kişileri gibi ben de bu geleneğin dışında kalamadım. O günlerde bize gizemsel gelen bir tutkuyla bağlıydık Beyoğlu’na. Zamanımızın önemli bir bölümünü o caddede soluduk. Gerçi Salah Birsel’in büyük boyutlarla bileşimini yaparak özgün anlatımıyla sunduğu o caddeyi, o dönemi şimdilik küçük bir çerçevede sınırlamanın gereği var mı bilmiyorum; ama bir kez de ben, kısacık bir bakışla da olsa, o geçmişe sarkmayı deneyeceğim. Çünkü o günlerde, giderek daha da eskilerde, yaşamlarını sanatın ekseninde döndürmeye adamış kişilerin olduğu gibi, benim de geçmiş zamanımın küçümsenmeyecek bir payı orada saklıdır.
Bu parça aşağıdaki yazı türlerinden hangisine aittir?
A. Makale B. Deneme C. Fıkra
D. Röportaj E. Mektup
5.Aşağıdaki eşleştirmeleri doğru biçimde yapınız.
Düşüncelerin ispatlanmaya çalışıldığı bilimsel içerikli yazılardır. ( MAKALE )
Düşüncelerin ispatlanma amacı taşınmadan, herhangi bir konu hakkındaki görüşlerin anlatıldığı yazı türüdür. ( DENEME )
Bir kişinin gezdiği, gördüğü ve incelediği yerlere dair izlenimlerini yansıtan yazılardır. ( GEZİ YAZISI )
Bir kimsenin başından geçen ya da tanık olduğu olayları anlattığı yazılardır. ( HATIRA )
Güncel, siyasi, sosyal ve kültürel pek çok konuyu
çoğunlukla yalın bir dille anlatan gazete ve dergi yazılarıdır. ( FIKRA )
12.Sınıf Edebiyat Sayfa 48 ve 49 Cevapları:
II. ÜNİTE
Ölçme ve Değerlendirme
1.Aşağıdaki ifadeler doğru ise cümlelerin başında yer alan kutulara “D”, yanlış ise “Y” yazınız.
Cümle veya cümlelerden oluşan ve birlikte kendi anlamları dışında bir başka hususu açıklayan, gösteren, anlatan söz kümesine anlam birimi denir. ( D )
Gazetelerde konuyu ispatlama gayesi gütmeden yazılan yazılara makale denir. ( Y )
Deneme ile makale arasındaki en büyük fark, denemenin ispat gayesi gütmemesidir. ( D )
Makalede yazarın samimi ve bilimsel bir üslup taşımaması gerekir. ( Y )
Deneme, herhangi bir konuda düşünceleri kanıtlama gereği duymadan yazılan yazılardır. ( D )
Gezi yazısı, gezilip görülen yerler hakkında bilgi vermek, o yerlerin güzelliklerini anlatmak için yazılır. ( D )
2.Aşağıdaki ifadelerde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlayınız.
a. Deneme ve makalenin en büyük farkı, denemede İSPAT AMACI OLMAMASIDIR.
b. Makale ile fıkranın en büyük farkı, makalenin BİLİMSEL KONULARDA YAZILMASIDIR.
c. Türk edebiyatında gezi türünün en eski örneği SEYDİ ALİ REİS-MİRATÜL MEMALİK’TİR.
ç. Deneme türünün ilk örneklerini veren Fransız yazar, MICHEL DE MONTAİGNE’DİR.
d. GEZİ YAZISI gidilip görülen değişik mekânların farklı taraflarının, tarihî özelliklerinin anlatıldığı türdür.
e. Daha çok gazetelerde günlük problemleri ispat gayesi taşımadan ifade eden yazılara FIKRA denir.
f. Samimi bir üslupla yazılan, okurla dertleşiyor intibaı uyandıran ve ispat amacı gütmeyen yazı türü SOHBETTİR.
3.“Yalnız yaşamanın bir tek amacı vardır sanıyorum; o da daha başıboş, daha rahat yaşamak. Fakat her zaman, buna hangi yoldan varacağımızı pek bilmiyoruz. Çok kez insan dünya işlerini bıraktığını sanır; oysaki bu işlerin yolunu değiştirmekten başka bir şey yapmamıştır. Bir aileyi yönetmek, bir devleti yönetmekten hiç de kolay değildir. Ruh nerede bunalırsa bunalsın, hep aynı ruhtur; ev işlerinin az önemli olmaları, daha az yorucu olmalarını gerektirmez. Bundan başka, saraydan ve pazardan el çekmekle hayatımızın baş kaygılarından kurtulmuş olmuyoruz.”
Bu parça, yapı, tema, zihniyet ve anlatım bakımlarından hangi türü yansıtmaktadır?
A.Fıkra B.Deneme C.Makale D.Gezi Yazısı E.Hatıra
4.Aşağıdakilerden hangisi öğretici metinlerin dil ve anlatım özelliklerinden biri olamaz?
A.Metinler çoğunlukla açık, duru, akıcı ve tutarlıdır.
B.Metinlerde terim, kavram ve gündelik hayata ait dilden yararlanılır
C.Metinlerde didaktik, pastoral, tartışmacı, açıklayıcı anlatım tarzları kullanılır.
D.Dil, her kesimin anlayacağı ölçüde sade ve anlaşılır özelliktedir
E. Ana fikirlerle sosyal hayat arasında hiçbir bağ bulunmaz.
5.İnsan hakları, kişiyi özü ile yaşatacak kurallardır. Bu kurallar, insanı insan yapan kurallar olarak da tarif edilebilir. İnsan hakları 10 Aralık 1948’de başlamış bir olgu değildir. Dünya kurulalı insana, insan haklarına saygı her çağda zamana uygun olarak gösterilmiştir. İnsanların kendi istekleri dışında yaşamak zorunda bırakıldıkları şartlara tarih boyunca rastlanmıştır. Kullara kulluk etmek, köle hayatı yaşamak, işkencelere maruz kalmak bu yaşantıya örnek olarak verilebilir. Bu olguların dayanılmaz olduğu dönemlerde insanlar hoşnutsuzluklarını bir şekilde ortaya koyma zorunluluğu hissettiler.
Bu parça, yapı, tema, zihniyet ve anlatım bakımlarından hangi türün devamıdır?
A.Fıkra B.Deneme C.Makale D.Gezi Yazısı E.Hatıra
6. Aşağıdaki yazı türleriyle bu türe uygun yazılmış eserleri eşleştiriniz.
Fıkra -----------------------------MUHARRİR BU YA
Gezi Yazısı-----------------------FRANKFURT SEYAHATNAMESİ
Hatıra--------------------------ZEYTİNDAĞI
Makale -----------------------TARİH MUSAHABELERİ
Deneme-----------------------------SÖZ ARASINDA
DönüştürDönüştür İfadelerİfadeler